Wat is cardinale betonning?

Cardinale betonning is een systeem dat wordt gebruikt om obstakels, ondieptes en gevaren in het water aan te geven. Het helpt bij het bepalen van de veilige doorgang rondom deze gevaren door gebruik te maken van de vier hoofdwindrichtingen: noord, oost, zuid en west. Elke markering binnen dit systeem heeft specifieke kleuren en vormen om de juiste richting aan te geven.

Navigeren op het water kan uitdagend zijn. Obstakels zoals ondieptes, zandbanken en wrakken maken het belangrijk om hulpmiddelen te hebben die ons helpen veilig te varen. Een van de belangrijkste hulpmiddelen op het water is cardinale betonning. Maar wat houdt dit precies in en hoe werkt het?

De betekenis van de kleuren en vormen

Cardinale boeien zijn herkenbaar aan hun zwart-gele kleur. De positie van de kleuren en de vorm van de toptekens geven aan welke kant van het obstakel veilig is om te passeren. Daarnaast hebben deze boeien ook unieke lichtkarakters die ze 's nachts zichtbaar maken. Deze lichten knipperen snel (Quick) of zeer snel (Very Quick), wat helpt bij het identificeren in het donker.

De vier soorten cardinale boeien

1. Noordcardinaal
   
   
   
   Heeft als toptekens twee zwarte kegels die met de punten naar boven wijzen, naar het noorden. Daar waar de punten van de toptekens naartoe wijzen, is op de boei die eronder zit een zwarte band te zien. Daarom heeft deze boei een zwarte band aan de bovenkant. Deze boei geeft aan dat je ten noorden van het obstakel moet varen.

2. Oostcardinaal
   
   
   
   Bij de twee toptekens wijst de bovenste zwarte kegel met de punt naar boven en de onderste zwarte kegel naar beneden. De boei eronder is daarom aan de bovenkant en aan de onderkant zwart. Hier moet je ten oosten van het obstakel varen.

3. Zuidcardinaal
   
   
   
   De twee zwarte toptekens wijzen met de punten naar beneden, naar het zuiden. Deze boei heeft daarom alleen aan de onderkant een zwarte band. Dat betekent dat je ten zuiden van het obstakel moet varen.

4. Westcardinaal
   
   
   
   De twee zwarte toptekens wijzen met de punten naar het midden. Daarom heeft de boei eronder in het midden een zwarte band. Deze boei geeft aan dat je ten westen van het obstakel moet varen.

De toptekens wijzen dus altijd in de richting van de zwarte vlakken (banden) van de boei die eronder zit.

Hoe onthoud je welke kant je moet passeren?

• Noordcardinaal
  Kegels wijzen naar boven – je vaart ten noorden van de boei.

• Oostcardinaal
  Kegels wijzen naar boven en naar beneden – je vaart ten oosten van de boei.

• Zuidcardinaal
  Kegels wijzen naar beneden – je vaart ten zuiden van de boei.

• Westcardinaal
  Kegels wijzen naar het midden – je vaart ten westen van de boei.

Waarom zijn de kleuren geel en zwart gekozen?

Geel en zwart is gekozen vanwege de zichtbaarheid. Deze kleuren vallen goed op tegen de achtergrond van water en is goed te onderscheiden voor mensen die kleurenblindheid ervaren. Dat is belangrijk voor de veiligheid op het water, vooral onder slechte weersomstandigheden of bij grote afstanden.

Verschillen tussen nood-wrakboeien en cardinale boeien

Naast cardinale boeien zijn er ook nood-wrakboeien, die gebruikt worden om tijdelijke gevaren zoals recent gezonken schepen aan te duiden. Deze boeien hebben vaak een geel-blauw verticaal gestreept patroon en worden gebruikt totdat een permanente markering kan worden geplaatst.

Wat doe je als een cardinale boei ontbreekt?

Het kan voorkomen dat een cardinale boei ontbreekt of verplaatst is, bijvoorbeeld door slechte weersomstandigheden of aanvaringen. In zo'n geval is het belangrijk om kalm te blijven en je snelheid te verminderen. Raadpleeg je navigatiekaart en kijk uit naar andere visuele signalen of boeien die je kunnen helpen bij het bepalen van je positie. Gebruik je kompas, volg de algemene richting die op de kaart staat aangegeven en vermijd het gebied waar het obstakel zich waarschijnlijk bevindt.

Herkenning in het donker

Cardinale boeien hebben specifieke lichtkarakters om ze in het donker te identificeren. Deze lichten knipperen in verschillende patronen die overeenkomen met de posities van de boeien. Als je de vier veilige richtingen als een soort klok beschouwt, is het bij de noordton 12 uur, bij de oostton 3 uur, bij de zuidton 6 uur en bij de westton 9 uur.

• Noordton (Noordcardinaal)
  
  
  
  Quick of Very Quick knipperen. Op de noordton waar het als het ware 12 uur en sommige klokken onafgebroken luiden, gaat het licht onafgebroken aan en uit.

• Oostton (Oostcardinaal)
  
  
  
  Quick of Very Quick knipperen, overeenkomend met 3 uur op de klok. Het licht gaat 3 keer aan en uit.

• Zuidton (Zuidcardinaal)
  
  
  
  Quick of Very Quick knipperen, overeenkomend met 6 uur op de klok. Het licht gaat 6 keer aan en uit, gevolgd door een schitterlicht.

• Westton (Westcardinaal)
  
  
  
  Quick of Very Quick knipperen, overeenkomend met 9 uur op de klok. Het licht gaat 9 keer aan en uit.

Voorbeeld Oostcardinaal
Staat er op de waterkaart ‘VQ(3) 5s’? Dan flikkert deze cardinaal Very Quick, 3 keer om de 5 seconden. 3 keer knipperen komt overeen met de klok van 3 uur, dit is dan de Oostcardinaal.

Voorbeeld Zuidcardinaal
Staat er op de waterkaart ‘VQ(6) LFl 10s’? Dan flikkert deze cardinaal Very Quick, 6 keer om de 10 seconden. 6 keer knipperen komt overeen met de klok van 6 uur, dit is dan de zuidcardinaal. De ‘LFl’ staat voor Long Flash, dit is om extra duidelijk aan te geven dat het om de zuidcardinaal gaat.

De weg naar veilige navigatie

Cardinale betonning speelt een grote rol in de veiligheid op het water. Of je nu vaart op de commerciële schepen of als recreant met een eigen boot, het begrijpen van cardinale betonning is van groot belang. Deze markeringen geven niet alleen aan waar het veilig is om te varen, maar helpen ook bij het navigeren door complexe en gevaarlijke wateren. 

Zorg ervoor dat je bekend bent met de verschillende soorten boeien en hun betekenissen om altijd veilig op het water te zijn. Help waar nodig altijd de boten die de cardinale betonning nog niet lijken te begrijpen.