Wat is het verschil tussen bakboord en stuurboord?

Bij het navigeren op het water is het sowieso belangrijk om de basisprincipes van de scheepvaart te begrijpen, waaronder de termen bakboord en stuurboord. Deze termen worden gebruikt om de linker- en rechterkant van een schip aan te duiden en zijn belangrijk voor een veilige communicatie aan boord.

Maar wat betekenen deze termen precies en hoe worden ze gebruikt? Wij geven de uitleg bij de betekenis van bakboord en stuurboord en geven je de toepassingen ervan in de praktijk.

De betekenis van bakboord en stuurboord

Bakboord en stuurboord zijn nautische termen die verwijzen naar de linker- en rechterkant van een schip wanneer je naar de voorkant van het schip kijkt. Bakboord ('port' in het Engels) is de linkerkant van het schip, stuurboord ('starboard' in het Engels) is de rechterkant. Deze termen zijn ontstaan uit de oude zeiltradities en worden wereldwijd gebruikt in de maritieme wereld.

Heel vroeger hadden schepen geen roer. Voor het sturen werd een roeiriem gebruikt die rechtsachter in het schip door de opstaande scheepswand gestoken werd.

Op oude plaatjes staat de stuurman altijd rechtsachter te sturen. Ook vroeger waren de mensen meestal rechts het sterkst. Vandaar dat de rechterkant van het schip stuurboord wordt genoemd.

Ezelsbruggetje: in ‘stuur’ van stuurboord zit de ‘r’ van het woord ‘rechts’.

De stuurman stond met zijn rug naar de linkerkant van het schip. Het oude Nederlandse woord voor rug is ‘bac’, vandaar dat de linkerkant van een schip bakboord genoemd wordt.

Tips om bakboord en stuurboord te onthouden

Veel mensen vinden het in het begin verwarrend om bakboord en stuurboord uit elkaar te houden. Gelukkig zijn er een paar handige geheugensteuntjes die je kunt gebruiken om deze termen gemakkelijk te onthouden:

1. Kleurenassociatie
   Boordlichten op de zijkanten van een schip hebben verschillende kleuren: aan bakboord rood. Ezelsbruggetje: rood zoals uw hart dat aan de linkerkant zit. Aan stuurboord (rechts) groen. Deze boordlichten geven in het donker aan in welke richting het schip vaart.
   
   
2. Onthoud de 'r'
   'Stuur' bevat de letter 'r', net als rechts. En je raadt het al, 'bak' niet en is dus links.
   
   
3. Visuele hulp
   Gebruik visuele hulpmiddelen zoals een plaatje van een schip waarop de termen en kleuren zijn aangegeven. Dit helpt om een mentale afbeelding te creëren die je kunt oproepen wanneer je deze termen moet gebruiken.

Toepassingen in de praktijk

In de praktijk zijn de termen bakboord en stuurboord de basis van de communicatie en veiligheid op het water. Hier zijn enkele voorbeelden van hoe deze termen worden gebruikt:

1. Navigatie en koers
   Wanneer een kapitein een koerswijziging aankondigt, zoals 'bakboord uit' of 'stuurboord uit', geeft dit duidelijke instructies aan de bemanning over welke richting het schip moet wenden.
   
   
2. Veiligheid en manoeuvres
   Bij het uitvoeren van manoeuvres, zoals het aanmeren of het ontwijken van obstakels, zorgen de termen bakboord en stuurboord voor nauwkeurige en snelle communicatie. Zeker als de communicatie via de marifoon plaatsvindt.

Het begrijpen en correct gebruiken van de termen bakboord en stuurboord is belangrijk voor iedere watersporter. Door deze basiskennis te beheersen, kun je niet alleen veiliger varen, maar ook beter communiceren met andere opvarenden, zeilers en/of de bemanning.

Vaarbewijs halen? Dat doe je bij Vaarbewijs.nl

Ben je klaar om de volgende stap te zetten naar veilig en verantwoord varen? Dan is Vaarbewijs.nl jouw ideale partner. Met een uitgebreid aanbod aan studiematerialen, deskundige begeleiding en een gebruiksvriendelijk platform, bieden wij alles wat je nodig hebt om met vertrouwen jouw vaarbewijs te halen.